Allereerste lage-emissiezone: een feit

Een lage-emissiezone (LEZ) is een gebied waar beperkingen gelden voor de uitstoot van schadelijke stoffen, zoals fijnstof en stikstofoxiden, die door voertuigen worden uitgestoten. De doelstelling van een LEZ is om de luchtkwaliteit in de stad te verbeteren door het aantal vervuilende voertuigen te beperken.

De eerste lage-emissiezones zijn in de jaren 90 in Europa ingevoerd, met eerst in Nederland (1997), Italië(1998) en Duitsland(2008). Hierdoor werden steden als Londen, Parijs, Rome en Berlijn ook onderdeel van LEZ.

De regels voor een LEZ kunnen variëren, afhankelijk van de locatie. In sommige gevallen wordt er bijvoorbeeld een verplicht keuringscertificaat vereist, waarmee aangetoond wordt dat een voertuig aan bepaalde emissie-eisen voldoet. In andere gevallen worden alleen oudere voertuigen uitgesloten van de toegang, of zijn er toegangsverboden in bepaalde tijden van de dag.

Het invoeren van een lage-emissiezone kan leiden tot vermindering van de luchtvervuiling in de stad. Het kan ook leiden tot een vermindering van de gezondheidseffecten van luchtverontreiniging, zoals hart- en longaandoeningen. Aan de andere kant kan het ook leiden tot verhoogde verkeersdrukte en problemen voor mensen die geen toegang hebben tot een emissie-vriendelijk voertuig.

Op dit moment zijn er veel steden in Europa die overwegen de implementatie van LEZ in hun steden. Dit is onderdeel van de Europese Unie's inspanningen om de luchtverontreiniging te verminderen en tegelijkertijd te voldoen aan de klimaatdoelstellingen voor 2030.

De eerste lage-emissiezone is een feit
Er werd gespeculeerd, maar nu gaat de kogel door de kerk: Antwerpen krijgt een lage-emissiezone. Vanaf de zomer van 2016 moesten 15.000 Antwerpenaren een nieuwe auto kopen of een oudere ombouwen om de stad in te mogen. Andere steden zullen binnenkort het voorbeeld van Antwerpen volgen en de invoering van lage-emissiezones tegen 2020 moet de luchtkwaliteit in de stad aanzienlijk verbeteren. Om dit te bereiken zullen tegen 2020 bijna 28.000 Antwerpenaren een nieuwe auto moeten kopen of een oude auto ombouwen naar de nieuwe norm. Tegen de zomer van 2016 zou meer dan de helft van hen zelfs op zoek moeten zijn naar alternatieven. Toegangseisen lage-emissiezone Een lage-emissiezone is een gebied waar veel voertuigklassen aan bepaalde voorwaarden moeten voldoen om daar te mogen rijden.Deze voorwaarden zijn gebaseerd op de emissies van het voertuig. Vorig jaar stelde minister van Leefmilieu Joke Schauvliege een kader voor de invoering van lage-emissiezones voor. Eind 2014 werd het kader goedgekeurd door de Vlaamse regering. Daarom hebben Vlaamse gemeenten vanaf 2016 de mogelijkheid om hun eigen lage-emissiezones in te richten. Dergelijke lage-emissiezones zijn ontworpen om de luchtvervuiling te verminderen en de luchtkwaliteit te verbeteren. De invoering van lage-emissiezones is vooral slecht nieuws voor bestuurders van oudere dieselvoertuigen. Oudere benzineauto’s zijn ook het doelwit, maar in dit geval zijn de veranderingen minder dramatisch. Dit komt omdat diesel schadelijker is voor het milieu dan benzine. De voorwaarden voor het betreden van de lage-emissiezone zijn gebaseerd op Europese emissienormen. De norm wordt regelmatig geactualiseerd en aangescherpt. De eerste emissienorm, Euro 1, werd in 1992 ingevoerd. Vandaag is Euro VI al beschikbaar voor nieuwe auto’s en zal de invoering van de lage-emissiezone in verschillende fasen plaatsvinden. De eerste fase start in juni 2016. Dieselvoertuigen moeten minimaal aan Euro 4 voldoen om de lage-emissiezone binnen te mogen. Dit betekent dat dieselvoertuigen van vóór 2006 deze gebieden niet mogen betreden. Er is één uitzondering op deze regel: Euro 3-conforme dieselvoertuigen (van kracht sinds 1999) en uitgerust met roetfilters mogen in de eerste fase in de lage-emissiezone rijden. Bestuurders met roetfilters krijgen subsidies van de Vlaamse overheid. Benzineauto’s moeten voldoen aan de Euro 1-normen. Dit betekent dat benzineauto’s die oorspronkelijk na 1992 zijn gebouwd, nog steeds populair zijn. De tweede en derde fase gaan respectievelijk in op 1 januari 2020 en 1 januari 2025. Daarna worden in de lage-emissiezone strengere voorwaarden gesteld: benzineauto’s moeten voldoen aan de Euro 2-norm en dieselauto’s moeten voldoen aan de nieuwe autonorm van 5,15.000 euro. In Antwerpen wordt de eerste lage-emissiezone van België ingevoerd. Antwerpen kondigde al in 2014 een verbod aan op vervuilende dieselwagens. Met het nieuwe kader voor lage-emissiezones kan Antwerpen efficiënt plannen. Singel, Eilandje en Linkeroever verbieden automobilisten die niet aan de toelatingseisen voldoen. In 2016 zullen meer dan 15.000 inwoners hun huidige auto niet meer verwelkomen. Dat betekent niet dat alle inwoners een nieuwe auto moeten kopen, aldus de Antwerpse wethouder van Milieu. Dieselvoertuigen die voldoen aan de Euro 3-normen kunnen worden uitgerust met roetfilters. Deze chauffeurs mogen tot 2020 met hun auto rijden. Volgens de milieuraadslid zullen slechts 9.000 inwoners op zoek moeten naar nieuwe auto’s die aan de nieuwe normen voldoen. Zelfs 28.000 inwoners komen in de problemen als de normen in lage-emissiezones in 2020 worden aangescherpt. De invoering van het noodzakelijke sociale kader in emissiearme zones wordt niet door iedereen toegejuicht. Volgens de VAB is er een goed ondersteunend kader nodig om de Antwerpenaar te begeleiden in de overgang naar de nieuwe norm. Het installeren van roetfilters op oudere dieselauto’s wordt misschien vergoed, maar het is geen permanente oplossing. Vanaf 2020 worden weer strengere normen ingevoerd en zullen op termijn geen Euro 3-dieselauto’s meer worden geaccepteerd. Daarom moeten chauffeurs investeren in een nieuwe auto. Bovendien lopen automobilisten die in 2016 een auto kochten die wel aan de normen voldeed het risico in 2020 ineens in de problemen te komen. Daarom adviseert de VAB bestuurders die een nieuwe auto willen kopen om na te denken over de nieuwe normen die vanaf 2020 van toepassing zijn. De VAB waarschuwde ook dat de maatschappelijke impact van de invoering van lage-emissiezones niet mag worden onderschat. Oudere Antwerpenaren rijden vaak nog in oude auto’s en moeten toch nieuwe kopen. Ook armere Antwerpenaren kunnen in de problemen komen. De VAB pleit daarom voor sociale maatregelen om ervoor te zorgen dat die kwetsbare groepen niet worden uitgeroeid. De sociale impact van LEZ’s kan aanzienlijk zijn. Het is zeer twijfelachtig of het effect op de stedelijke luchtkwaliteit hetzelfde zal zijn. De luchtkwaliteit is sterk verbeterd tegen 2020, maar een studie van VITO (Vlaamse Technische Hogeschool) toont aan dat de meeste luchtverontreiniging afkomstig is van de ring rond Antwerpen en nabijgelegen autosnelwegen, aldus de milieuraadslid. Door alleen maatregelen te nemen in de stad zelf, niet eromheen, is de kans groot dat de lage-emissiezone volledig uitvalt. In het buitenland is de invoering van lage-emissiezones niet alleen in Antwerpen een hot item. Gent en Brussel hebben ook interesse om zo’n zone in te richten. In Gent valt de beslissing deze zomer. in het buitenland, vo

• 

  Alpine maakt comeback

• 

  Belgen en berline gaan hand in hand